Rodzaje piorunów :: Spotkanie z piorunem

Pioruny liniowe

Występują najczęściej i najlepiej zostały poznane. Mają postać rozgałęzionych linii o długości od kilku do kilkudziesięciu kilometrów. Piorun szuka zawsze najkrótszej drogi prowadzącej z chmury do ziemi. Mimo to nie przebywa jej w linii prostej, lecz wężowatej, nieraz znacznie dłuższej od najkrótszego możliwego odcinka. Dzieje się tak dlatego, że powietrze, które bardzo słabo przewodzi elektryczność, nie jest substancją ściśle jednorodną. Istnieją w nim miejsca lepiej i gorzej przewodzące prąd elektryczny, a piorun starając się biec po linii najmniejszego oporu, wybiera drogę wzdłuż linii najlepszego przewodnictwa elektrycznego. Lepszym przewodnikiem jest wilgotne powietrze, dlatego gdy podczas burzy pada deszcz, pioruny mają tendencję przebiegania w miejscach najobfitszych opadów. Również ciepłe i zanieczyszczone (np. przez pył i sadze) powietrze nieźle przewodzi elektryczność, pioruny więc chętnie uderzają w kominy fabryczne, tym bardziej że są one wysokie.

Pioruny kuliste

Są bardzo rzadko spotykanymi kulami rozżarzonego gazu (o średnicy od kilku centymetrów do kilku metrów). Kule te znajdują się w ruchu obrotowym. Powstają w przestrzeni między dwoma błyskawicami biegnącymi blisko siebie w przeciwnych kierunkach. Wir podtrzymuje równowagę sił między ciśnieniem zewnętrznym wywieranym przez powietrze i siłą odśrodkową ruch obrotowego gazu. Równowaga utrzymuje się do momentu, kiedy do środka świecącej kuli gazowej przeniknie powietrze z zewnątrz. Gdy to nastąpi, wówczas piorun kulisty eksploduje z hukiem zaś ładunek elektryczny przepływa do Ziemi przez przypadkowy przewodnik powodując np. porażenie organizmów żywych i pożar. Prawie połowa zaobserwowanych piorunów kulistych posiadała ogon, wydzielała iskry lub ogniste języki. Piorun kulisty daje światło koloru czerwonego, pomarańczowego żółtego lub zielonego i porusza się z prędkością około 2 m/s, na ogół przy ziemi, i reagując na ruch powietrza, zmienia kierunek lotu.

Czas jego trwania waha się od kilku do kilkudziesięciu sekund. Pojawieniu się jego może towarzyszyć syczenie, potrzaskiwanie oraz zapach spalenizny. Pioruny tego typu zazwyczaj obserwuje się pod koniec burzy, nie koniecznie w miejscu, nad którym przeszła chmura burzowa. Mogą przedostawać się do mieszkań przez otwarte drzwi i okna. Bywa, że wchodzą przewodem kominowym lub przez kontakty elektryczne. Pioruny kuliste uważane są za mniej niebezpieczne dla człowieka niż pozostałe typy błyskawic. Niestety bywa i tak, że kontakt z nimi kończy się tragicznie. Z reguły eksplozja pioruna kulistego w pomieszczeniu jest równoznaczna z jego zupełnym zniszczeniem. Kiedy dojdzie do spotkania z błyskawicą kulistą powinniśmy powoli zejść jej z drogi. Możemy też próbować się przed nią zasłonić jakimś izolatorem np.: gazetą. Nie wolno wykonywać gwałtownych ruchów ani niczym w nią rzucać (niebezpieczeństwo eksplozji). Dokładny proces powstawania i budowy tego typu błyskawic niestety nie został jeszcze poznany. Nie został również poznany mechanizm powstawania pioruna paciorkowego (zwanego też łańcuchowym), który jest łańcuszkiem złożonym z oddzielnych punktów świetlnych.

Pioruny paciorkowe

To jedno z najbardziej enigmatycznych zjawisk zachodzących w przyrodzie. Nie tylko brakuje zdjęć, ale i relacje świadków są nieliczne. Utrzymuje się, że wyładowania paciorkowe (łańcuszkowe), widoczne są w postaci łańcuszka - oddzielonych punktów lub odcinków świetlnych.Poprzedzone jest zazwyczaj wyładowaniem liniowym, które pozostawia po sobie szereg świecących części. Przerywana linia pioruna łańcuszkowego ma przeważnie większą średnicę niż kanał pioruna liniowego, a jej kolor oscyluje pomiędzy żółcią, a czerwienią.